آرزو انوشه هنرمند سفال لعاب‌دار سنتی البرز است که چندی پیش به عنوان یکی از سه هنرمند منتخب کشور از استان البرز به همایش بین‌الملی سفال ریشتان ازبکستان اعزام شد. او که چند سال است کار خود را در زمینه سفال و سرامیک آغاز کرده و حالا به تولید عمده در کارگاه خود می‌پردازد، در گفتگو با خبرنگار میراث‌آریا البرز در مورد شروع فعالیتش در زمینه هنر سفال لعابدار سنتی می‌گوید: تحصیلات دانشگاهی‌ام را در رشته  مهندسی نرم‌افزار به اتمام رساندم و در یک شرکت معتبر هم به کار مشغول شدم اما کم‌کم تصمیم گرفتم به سمت کاری بروم که حال بهتری را با آن تجربه کنم و با وجود تمام چالش‌ها شاهد پیشرفت روزافزون در کار مورد علاقه‌ام سفال هستم.

 انوشه که دو اثر از او در سال گذشته موفق به دریافت مهر مرغوبیت ملی با بالاترین رتبه شده است اظهار می‌کند: سعی کرده‌ام کارهایم تا جای امکان کاربردی باشد از جمله ظروف پذیرایی که مورد استقبال مخاطبان قرار گرفت. در آثارم سعی کردم از رنگ‌هایی استفاده کنم که خاستگاه فرهنگی ایرانی دارد مانند آبی لاجوردی، سبز، آبی فیروزه‌ای که در تاریخ هنر ما بسیار دیده می‌شود و به خوبی هم مورد استقبال قرار گرفته است.

او می‌گوید که کار خود را از حجم کم و در یکی از اتاق‌های خانه و با خرید یک کوره و مواد اولیه جزئی آغاز کرده و حتی در ابتدا آموزش‌ها را به صورت تجربی دنبال کرده و کم‌کم برخی دوره‌های حرفه‌ای را گذرانده است.

این هنرمند سفال، صبوری را یکی از مهم‌ترین پیش نیازها برای شروع این کار و مواجهه با چالش‌ها عنوان می‌کند و می‌افزاید: رفع چالش‌ها و مشکلات در کار نیاز به حوصله دارد و اگر فرد صبوری نداشته باشد به راحتی کار را کنار می‌گذارد. مسئله مهم در روند تولید سفال و سرامیک این است که وقتی مشکلی پیش می‌آید نیاز به آزمایش، تجربه، مطالعه و طی کردن مراحل زیادی دارد که حداقل ۴۸ ساعت زمان می‌برد و عملاً پی بردن به یک مشکل ممکن است چندین روز به طول بینجامد. ایرادات می‌توانند از مرحله ریخته‌گری تا چرخ کاری و پخت اولیه و پرداخت یا لعاب باشد بنابراین صبوری یک پیش نیاز بسیار مهم است.

هنرمندان،خواستار توانمندسازی در زمینه صادرات

به گفته انوشه که تاکنون صادرات مختصری به کشور بحرین در حوزه خلیج فارس داشه است، موانع زیادی برای صادرات صنایع دستی در کشور وجود دارد و واسطه‌ها بیشترین سود را در این موضوع می‌برند.

او می افزاید: واسطه‌ها کالاهای صنایع دستی را با قیمت‌های کم از هنرمندان خریده و به قیمت ارزی می‌فروشند بنابراین اگر امکانی برای توانمندسازی هنرمندان برای صادرات مستقیم و حذف واسطه‌ها وجود داشته باشد، می‌تواند بسیار سودمند باشد.

این هنرمند سفال لعاب‌دار سنتی گرانی مواد اولیه و سخت پیدا شدن مواد اولیه مرغوب را یکی دیگر از مشکلاتی عنوان می‌کند که کارگاه‌های صنایع دستی به خصوص در زمینه سفال و سرامیک با آن روبرو هستند و این مسائل باعث شده تا بسیاری از کارگاه‌ها کوچک شده یا مجبور به تعطیلی شوند.

هنرمند سفال لعابدار سنتی البرز با بیان اینکه هرچه شرایط اقتصادی کشور بدتر می‌شود استقبال و خرید مردم در زمینه صنایع دستی هم کمتر می‌شود، می‌گوید: بنابراین سعی کرده‌ام کاربردی بودن را یکی از اصول تولید ظروفم قرار دهم و ظروف پذیرایی را تولید کرده‌ام که نیاز روز افراد و خریداران را برطرف کند؛ همچنین از طلای ۱۲ عیار در تمام کارهایم استفاده می‌کنم که جزو مواد اولیه گران به حساب می‌آید اما تاکنون به دلیل استقبال و اینکه استفاده از طلا در کارهایم یکی از مؤلفه‌های کارم محسوب می‌شود و کارهایم با آن شناخته می‌شوند، سعی کردم تا جای ممکن حذف نشود.

انوشه با اشاره به روند کوتاه تبدیل فعالیتش از خانگی به کارگاهی، می‌افزاید: با توجه به اینکه در کارهایم دقت زیادی دارم گ همیشه‌ سعی کرده‌ام طرح‌ها با سلیقه روز همخوانی داشته باشد. افزایش سفارشات موجب شد که  در مدت کوتاهی کارگاه را راه اندازی و با تجهیز کنم که به اشتغال چند نفر نیز منجر شده‌ است.

اشتغالزایی با ایجاد کارگاه

او با اشاره به روند روز افزون توسعه کارگاه می‌گوید: ابتدا فقط خودم و همسرم فعالیت می‌کردیم بعدها با توسعه کارگاه تعداد نیروها افزایش یافته و اکنون ۸ نفر در کارگاه مشغول به کار هستند.

این هنرمند بازاریابی و یافتن بازار فروش را بسیار مهم می‌داند و می‌افزاید که در ابتدا در فضای مجازی به تبلیغ و معرفی آثارش پرداخته است و فروش را  به صورت تک و عمده آغاز کرد که اکنون فقط به تولید عمده می‌پردازد.

او با اشاره به اینکه هنرمندان و تولید کنندگان صنایع دستی مشکلات زیادی دارند و نیازمند حمایت هستند: اداره کل میراث‌فرهنگی البرز از از لحاظ پرداخت تسهیلات و همچنین مزایای کاهش تعرفه‌های انرژی برای کارگاه‌های صنایع دستی حمایت‌های خوبی از هنرمندان داشته است اما مشکلات عمده‌ای مانند گرانی مواد اولیه و کاهش کیفیت آنها جزو مسائل کلی است که نیاز به اقدامات کلان دارد.

انوشه توانمندسازی هنرمندان در زمینه صادرات صنایع‌دستی را یکی از مسائل مهم عنوان می‌کند و می‌گوید: ظرفیت البرز در زمینه سفال و سرامیک و برخورداری از هنرمندان این حوزه بسیار زیاد است و  می‌توان گفت حتی به قطب سرامیک ایران تبدیل شده است و اساتید و هنرمندان بسیار خوبی از این رشته در البرز فعالیت می‌کنند که نیازمند توجه ویژه هستند.

این هنرمند با اشاره به حضورش در همایش بین‌المللی سفال و سرامیک ریشتان در کشور ازبکستان می‌گوید: قبل از برگزاری نمایشگاه تصورم بر این بود که کار کشورهای دیگر از ما بهتر است اما پس از آن و با دیدن آثار کشورهای دیگر متوجه شدم کشور ایران در این زمینه بسیار قدرتمند است و اگر فرصت و ظرفیتی ایجاد شود که بتوان جشنواره یا فستیوالی بین‌المللی در ایران برگزار شود و هنرمندان ما بتوانند آثارشان را به دنیا نشان بدهند بسیار تاثیرگذار است.

انوشه با بیان اینکه در دیدار با بزرگان و اساتید هنر سفالگری ازبکستان، مذاکراتی برای صادرات محصولات و مواد اولیه مرغوب از ایران صورت گرفت که مورد حمایت سفیر ایران در تاشکند قرار گرفته، اظهار می‌کند: همچنین دو اثرم در دیدار با یکی از مسئولان روسیه برای نمایش در یکی از موزه‌های روسیه انتخاب شده است.

این هنرمند سفال و سرامیک در پایان از حمایت وزارت میراث‌فرهنگی و به خصوص معاون صنایع‌دستی کشور از هنرمندان برای اعزام به رویداد صنایع‌دستی و سفال کشور ازبکستان این اقدام را بسیار ارزشمند و باعث دلگرمی و انگیزه‌دهی به هنرمندان کشور که هر یک از توانمندی‌های بسیاری برخوردارند، عنوان کرد.

گفتگو از شیما عبداله‌خانی خبرنگار روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی البرز

انتهای پیام/